بررسی اثرات بنزوات سدیم بر روی تخمدان ها و هورمون های آن و گنادوتروپین ها در موش سوری ماده بالغ

چکیده: زمینه و هدف: بنزوات سدیم (c6h5coona) به عنوان یک داروی ضد عفونی کننده بر علیه باکتریها و میکروارگانیسم ها در انواع مواد غذایی و دارویی بهداشتی مصرف می شود. هدف از این مطالعه تعیین اثرات بنزوات سدیم بر روی تخمدان ها و هورمون های آن و گنادوتروپین ها در موش سوری (balb/c) ماده بالغ است. روش بررسی: در یک مطالعه تجربی 18 سر مـوش سوری (balb/c) ماده بالغ در سه گروه 6 تایی قرار گرفتند. به گروه یک (کنترل) آب آشامیدنی طبیعی و به گروه دوم روزانه 280 میلی گرم در کیلوگرم و به گروه سوم روزانه 560 میلی گرم در کیلوگرم بنزوات سدیم محلول در آب آشامیدنی به مدت 60 روز داده شد. بعد از تهیه سرم های خونی سنجش هورمون های گنادوتروپین (lh)، هیپوفیز (fsh) و استرادیول و پروژسترون به روش رادیوایمنواسی (ria) انجام گرفت. به کمک میکروسکوپ نوری و الکترونی ساختار و فرا ساختار تخمدانی در موش ها مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل آماری برای مقایسه میانگین ها با استفاده از آزمون t انجام شد. یافته ها: میانگین وزن تخمدان ها در موشهای گروه کنترل و گروه دوم پس از 60 روز به ترتیب 98/0±75/7 و 84/0±21/7 میلی گرم بود (05/0p>). اما میانگین وزن تخمدان ها در گروه سوم (72/0±41/6 میلی گرم) نسبت به گروه کنترل کاهش معنی داری را نشان داد (05/0p<). وزن بدن موشها در گروه دوم (31/2±6/35 گرم) و سوم (61/3±2/34 گرم) نسبت به گروه کنترل (75/4±5/39 گرم) کاهش معنی داری داشت (05/0p<). در گروه های دوم و سوم کاهش معنی داری در مقدار هورمون های پروژسترون نسبت به گروه کنترل وجود داشت (001/0p<). در صورتی که کاهش هورمون های lh و fsh فقط در گروه سوم نسبت به گروه کنترل معنی دار بود (001/0p<). تفاوت هورمون استرادیول در گروه های دوم و سوم نسبت به گروه کنترل معنی دار نبود. در نمونه های میکروسکوپ الکترونی کاهش ضخامت زونا پلوسیدا در گروه سوم دیده شد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه و مطالعات دیگران می توان گفت اسید بنزویک و بنزوات سدیم به عنوان یکی از عوامل شیمیایی محیطی می تواند موجب کاهش روند فولیکولوژنز شود و فرآیند تخمک گذاری را مختل نماید. لذا پیشنهاد می گردد در صورت نیاز از مواد جایگزین استفاده شود.